२०८१ भाद्र २३ गते आइतवार

महिलालाई पत्रकारितामा अबसर र चुनौती

बितेको विगतलाई सम्झिएर म आफैं झस्किए । रहरै रहरले पत्रकारिता क्षेत्रमा लागेको पनि आज झण्डै ७ वर्ष बितिसके छ । हिजो जस्तै लाग्छ म यो पेशामा लागेको ।

तर दिनहरु बितेको पत्तै नहुने रहेछ । विगत ७ वर्षदेखि म यो पेशामा निरन्तर लागिपरेकी छु । यो मेरो सानैदेखि रुचिको बिषय थियोे ।

यो पेशामा काम गर्ने ठूलो सपना बुनेकी म सोचे अनुरुप अहिले पनि उत्तिकै खुशी छु । रमाई रहेकी छु ।

जसका कारण आज मेरो पहिचान बनेको छ ।  त्यो चाहे सीमित भूगोलमै किन नहोस । आफुले आफुलाई कसरी स्थापित गर्ने भनेर लागि परेकी छु ।

सबैले बालापनमा देखेका सपनाहरु कहाँ प्राय पुरा हुन्छन् र रु तर, मेरो सपना भने सोचे अनुरुप पुरा भइरहेको महसुस गर्छु । रुचिको पेशा गर्न पाउँदा म सन्तुष्ट छु ।

बिगत सम्झदा भने आज अच्चम लाग्छ । एक्लै हुँदा हाँसो पनि उठ्छ । सोच्थे त्यत्ति सानो रेडियोमा बोल्ने मान्छे कत्रा हुन्छन होला भनेर ?

जतिबेला रेडियो क्रेज न थियो । पत्रकार कस्तो सम्मानित पेशा हँ ? म कहिले ठूलो भएर यो काम गरुला रहर लाग्थ्यो ।

म पनि त्यसैगरी समाज रुपान्तरण र परिवर्तनको लागि केही गर्न सक्ने कहिले हुन्छु रु भनेर सोच्थे । यसमध्ये पनि रेडियोमा बोल्न झनै रहर थियो ।

कि, आवाजले समाज परिवर्तन गर्छ रे रु कतै सुनेकी थिए । कार्यक्रम चलाउन,समाचार पढ्ने खुब हुटहुटी थियो ।

तर, त्यो सबै सोच्ने बित्तिकै संभव हुने कुरै थिएन ।  किनकि म सानै थिए । मेरो बाल्य काल अर्घाखाँचीमा बित्यो । अहिले पनि हाम्रो पुर्खौली त्यही घर छ ।

त्यो बाल्यकाल, त्यो समय,ती दिन अहो १ साँच्चीकै अहिले समय कायापलट भएको जस्तो लाग्छ । पहिले र अहिलेमा धेरै परिवर्तन भएको छ ।

बिक्रम संवत २०६६ सालमा स–परिवार हामी दाङ बसाई सरेर आएका हौं । समय बित्दै गयो । कक्षा ६ मा पढ्दा दाङ आएकी फुच्ची यमकला पनि एसएलसी दिने भइसकी भन्दै जिस्काउथे गाउँघरका साथीसंगीहरु ।

२०६९ सालमा मैले एसएलसी पनि दिए । परीक्षा सकिएपछि के गर्ने त रु घरमा कुरा चल्यो । अब ठूली भैसक्यौँ बिहे गर्नुपर्छ भनेर । म आत्तिए, हैट ।

मेरो मनमा विहे हैन बरु केही गर्ने चाहाना थियो । आफ्नो परिवार,समाज अनि आफ्नो भविष्यका लागि शनिवारको दिन यसैपनि विदाको दिन थियो ।

घर परिवारसंग बसिरहेकी थिए । म मात्र होईन घरमा सबैलाई राम्रो लाग्ने रेडियो हाम्रो पहँुच गुन्जिरहेको थियो ।

त्यतिबेलै मैले रेडियो मार्फत पत्रकारिता तथा उद्घोषण तालिम खुलेको सूचना सुने । त्यो सुन्दा खुसीको सीमानै रहेन । म भूवा बनेर उड्यो ।

अर्को दिन म रेडियोमा पुगेर तालिमका लागि फारम भरे ।  तालिम पछि धेरै व्यक्ति संगको प्रतिस्पर्धा पछि म पनि टप टेनमा पर्न सफल भए ।

टप टेनमा परे पछिको खुसीको सीमानै रहेन । सायद जिवनको सबै भन्दा धेरै खुसी भएको दिन थियो त्यो ।  अब मेरो रेडियोमा बोल्ने सपना पुरा हुने भयो भनेर ।

केही समय रेडियो हाम्रो पहँुचमा बाल कार्यक्रम सञ्चालन गरे । काम गर्दा थप अरु सीप पनि सिक्ने अवसर प्राप्त गरे । मनमा थप केही गर्ने भोक जो थियो ।

अनि म रेडियो पाठशाला ,रेडियो प्रकृति, तुलसीपुर अनलाईन पछि म हाल गणतन्त्र राष्ट्रिय दैनिक र फरककोण अनलाईनमा कार्यरत छु ।

म यति धैरै सञ्चार संस्थामा काम गर्दा धेरै अनुभवहरु बुटल्ने अबसर पाए । मैले जहाँ काम गरे त्यही मेरो विश्वविद्यालय माने । र संघर्ष गरे ।
तै पनि कहिले काँँही दिक्क पनि लाग्थ्यो । सिनियर ठानिएका व्यक्तिको व्यवहार र आचरण प्रति ।

किन ? उनीहरु मान्छेलाई मान्छे नै ठान्दैनन होला रु भनेर सोच्थे । फेरि, सोच्थे अहमताले मलाई होईन उनीहरुलाई नै खाने हो । म राम्रो भए पुग्छ ।

जो घोच्ने बाणहरु अझैं सुल बनेर बिझेका छन् । जो अवसर खोजेर हात लामो पार्न खोज्थे । फरक आस्था भएकै भरमा कामबाट एकाएक गलहत्याउने काम पनि भए ।

पछि म पनि जस्ताको लागि त्यस्तै व्यवहार गर्न थाले । मेरा अग्रज आदरणीय गुरुहरु, घरपरिवार, दाइ दिदीहरुको साथ सहयोग र माया नै मेरो प्रेरणाको स्रोत हुन । म उहाँहरु सबैलाई नमन गर्न चाहान्छु ।

अवका दिनहरुमा पनि म यो पेशामै रमाउने प्रण गर्न चाहान्छु । तै सुख दुःख हाँसो खुशीको क्रम चलिरहन्छ ।

आफ्नो काम प्रति पूर्ण सन्तुष्ट मान्छे त को नै होला र रु तर पनि म आफुलाई आफैं खुशी नै ठान्छु ।

परिवर्तन क्रमिक हुँदैछ । तर, हाम्रो समाज त त्यही हो । छोरी मान्छेलाई घर बाहिर निस्कन अहिले पनि सजिलो छैन । कामबाट अलि ढिलो फर्कदा पनि कहाँ सजिलो छ र ?

भन्नलाई जति सजिलो गरि राज्यको चौँथो अंग भनिएको छ, पत्रकारीता पेशा महिलाको हकमा त्यति सजिलो अवस्य छैन । चुनौतीपूर्ण छ ।

महिला भएकै कारण मिडिया हावस भित्र हुने दूव्र्यबहार र श्रम शोषण कम्ता पीडादायी छैन । समान कामको समान ज्याला रु पटक्कै छैन । श्रमको सम्मान, सुरक्षा साथै महत्व नवुझ्ने व्यक्तिका कारण पनि कतिपय हामि जस्तै पत्रकार महिला विस्थापित भएका थुपै उदाहरण छन् ।

तर, काम गर्दा चुनौती नभई अवसरहरु कहाँ सजिलै पाइन्छ र रु मैले हरेक चुनौतीलाई अवसरका रुपमा लिदै आएको छु ।

पैसा भन्दा मान्छे चिन्नु आफुलाई चिनाउनु ठूलो लाग्छ ।

 

प्रकाशित मिति : २०७७ पुष १९ गते आइतवार
प्रतिक्रिया दिनुहोस

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *