आज मानवजातिले रोगहरू उन्मूलन गर्न प्राविधिक र वैज्ञानिक प्रगति गर्न सकेको छ, जीवन प्रत्याशा बढाउन, भोकमरी र चरम गरिबीलाई कम गर्न, क्रान्तिकारी यातायात र सञ्चार, ब्रह्माण्डमा अन्य विश्वको अन्वेषण गरी यो पुस्तालाई इतिहासको सबैभन्दा सफल बनायो तर हाम्रो आँखा अगाडि अतिनै छिटो बढ्दै गएको यो महामारी कुनै विज्ञानमा आधारित चलचित्रझैँ सम्पूर्ण विश्वलाई बिस्तारै तल घुँडामा राख्न सफल भएको छ ।
वैज्ञानिक रुपमा यो भाइरस मानव र पशु को नजिकताबाट आएको हो र यो कुनै अचम्मको कुरा होइन, सत्य भनेको जनावरहरु भित्र लाखौं भाइरस छन् र प्रत्येकले हामीलाई मार्न सक्छन्, इबोला (EBOLA)सन् १९७६ मा कोंगोमा चमेरोबाट सरेको थियो, मर्स (MERS-CoV)सन् २०१२ मा साउदि अरबियामा ऊँटबाट सरेको थियो, मध्य अफ्रिकामा बाँदरबाट एचआईभी (HIV) सन् १९८३ मा सरेको थियो भने अमेरिका र मेक्सिकोमा सुँगुरबाट H1N1 र अहिले चीनमा चमेरोबाट कोरोना। कम्तिमा ५ करोड मानिस जनावर रोगबाट बिरामी भए ।
पृथिवीमात्र सिमीत नरही पुरै ब्रह्माण्ड लाई निरङ्कुश शासन गर्ने शासकलाई आज गुप्तबास पठाएको छ। हामी मानिसहरुलाई हामी नै पृथ्वीको शासक हो भन्ने लाग्छ । हाम्रो उन्नती उपकरण निर्माण, भाषा, समस्या समाधान र सामाजिक सीपहरू, र हाम्रो शीर्ष शिकारी स्थितिको साथ, हामी आफैंलाई यस ग्रहमा प्रभुत्व जमाउने जीवको रूपमा सोच्न चाहन्छौं।
हामी यस ग्रहको सर्बश्रेष्ठ प्राणी हो कुनै शासक होइन , सर्बश्रेष्ठ प्राणीमा हुनु पर्ने गुण हामीले नदेखाउनु हाम्रो गल्ती ठान्छु म। हरियाली वन जङ्गल तथा वन्यजन्तु को विनाश गरेर कंक्रीटको सहर बनायौँ , नदिनाला तथा समुद्री जीवहरुलाई गुमाउदै छौँ ,वातावरण मैत्री हनुनसकेका हामी पृथ्वी विनाश को कारण भएका छौँ। भाइरसले अन्य वातावरणीय समस्याहरू ल्याउँछ जुन लामो समयसम्म रहन सक्छ र सम्भवतः चुनौतीपूर्ण हुन सक्छ ।
कोरोनाभाइरसले घरबाट नयाँ काम गर्ने बानी बसाल्न बाध्य पारिदिएको छ जुन आवागमन लाई सीमित पार्दछ्, र अनलाइन बैठकहरूको फराकिलो अपहरणले लामो यात्राको उडानको आवश्यकतालाई कम गरेको छ। यी नयाँ कार्य आचरणहरू वर्तमान विश्वव्यापी आपतकालको पछाडि रहिरहनुपर्दा दीर्घकालीन उत्सर्जन घटाउने सम्भावना बढ्छ । मलाई आशा छ कि यो महामारी सामाजिक रूपबाट अन्त्य हुनु अघि चिकित्सकीय रुपमा समाप्त हुनेछ ।
लेखक
प्रवेश भुसाल
प्रशिक्षक होटल म्यानेजमेन्ट
